قبل از شروع به کسبوکار خود باید از مراحل امکان سنجی یا همان طرح توجیهی و طرح کسبوکار آگاهی داشته باشید با این هدف که آیا باید یک طرح را اجرایی کنید و یا خیر؟ به چه میزان سرمایه برای آن نیاز است و برای چه به این میزان سرمایه نیاز دارید؟
چرا باید از مطالعات امکانسنجی استفاده کنیم؟ مطالعات امکانسنجی به‌عنوان فرایندی است که قبل از آغاز کسبوکار و برای تعیین مشکلات و مزایای اجرای آن استفاده می شود و با کمک بررسی شرایط و برآورد عواید و هزینه‌ها انجام میشود. درواقع، ارزیابی موفقیت و شکست یک فعالیت اقتصادی از طریق مطالعات امکانسنجی انجام میشود. این مطالعه وسیله ای برای تصمیم‌گیری درباره سرمایه‌گذاری بر اساس اصول فنی، اقتصادی و بازرگانی است.
- کسب‌وکارهای موفق با ارزیابی میزان موفقیت کسبوکار خود دست به سرمایه‌گذاری جدید می‌زنند. مجموعۀ رویش با کمک کارشناسان باتجربه و متخصص پس از مرحله پیدایش طرح و باتوجه‌به شرح کلی آن از جهت مشخصات محصول، ظرفیت تولید و میزان سرمایه‌گذاری به مطالعۀ امکانسنجی طرح شما می پردازند و البته این مطالعه بنا به نیاز و درخواست کارفرما، در سطوح مختلفی از جزئیات پروژه قابل بررسی است.
گامهای اجرایی مطالعات امکانسنجی
اینکه مطالعات امکانسنجی چه گامهای اجرایی را باید پشت سر گذارند در این بخش به آن اشاره میشود:
1 – فرایند کنترل و شناخت مسائل: این مرحله انجام تجزیه‌وتحلیل مقدماتی است و بررسی اولیه روی فعالیت موردنظر است.
2- شناسایی اهداف، فرصت‌ها و تهدیدها: این مرحله به مشخص‌کردن محدوده پروژه و انجام تجزیه‌وتحلیل جاری مربوط است. این کار به شما کمک میکند تا بتوانید جنبه‌های مختلف کسبوکار خود را که تحت تأثیر تغییر و تحولات جدید (ایده جدید) قرار می‌گیرد را شناسایی کنید. درحقیقت، فرصت‌ها و تهدیدها قابل‌شناسایی هستند.
3- شرح موقعیت‌ها: در این مرحله باید به مقایسه ایده (محصول) خود با محصولات یا خدمات موجود بپردازید، این موضوع به توجیه پذیری اجرای طرح کمک بسیاری میکند. معمولاً انجام مطالعات امکانسنجی موجب درک نیازهای مشتریان از محصول میشود.
4 – برآورد درآمدها: این بخش همان بررسی شرایط بازار و درک میزان درآمد است که باید به چند نکته توجه شود: تعریف بازار هدف، مطالعه میزان خرید بازار هدف، درک و شناخت سهم بازار و میزان فروش و تبلیغات موردنیاز برای استفاده از محصول یا خدمات است.
5 – برآورد هزینه‌ها: محاسبه هزینه‌های مالی عامل تعیین‌کننده برای توجیه پذیری اجرای یک طرح می‌باشد. مراحل برآورد هزینه‌های مالی شامل بررسی منابع موردنیاز برای اجرای ایده، تأمین مالی خارجی یا داخل سازمان، سود واقعی حاصل از اجرای پروژه، محاسبه نقطه سربه‌سر و محاسبه بدترین حالت برای اجرای پروژه است.
6 – شناسایی سود: میزان سود حاصل از انجام فعالیت پس از برآور مراحل چهار و پنج مهم است و این همان نقطۀ امیدبخش و یا ناامیدکننده در فعالیت است.
7 – تجزیه‌وتحلیل دادههای پروژه: شناسایی ریسک‌ها و خطرات جدید، تغییرات ایجاد شده در بازار و شرایط اقتصادی و عملیاتی کسبوکار در مرحلۀ نهائی باتکیه‌بر شرایط موجود بررسی می گردد.
انواع مطالعات امکانسنجی:
امکانسنجی فنی: امکانسنجی فنی به ارزیابی سخت‌افزار و نرم‌افزار موجود و به‌دست‌آوردن یک درک از منابع فنی موجود در سازمان و امکان استفاده از آنها در زمان نیاز است. مثلاً، آیا این کسبوکار میتواند با استفاده از منابع موجود به تولید قطعۀ موردنیاز بپردازد.امکانسنجی یا تحقیقات بازار: برای کسب درآمد، محصولات شرکت باید موفقیت بازار را تجربه کنند. قبل از ارائۀ محصول تقاضا برای محصول یا خدمات باید تخمین زده شود و سهم بازار احتمالی محصول را محاسبه نماید. برای تکمیل تجزیه‌وتحلیل بازار، کارفرما باید صنعت مربوطه را شرح دهد، رقابت و مشتریان بالقوه را شناسایی کند و درآمد فروش پروژه را برای دوره موردنظرش تخمین بزند. بر اساس تقاضای مشتری، ممکن است خط تولید جدیدی احداث و یا محصولی برای تکمیل خط تولید موجود اضافه شود و یا محصول فعلی ارتقا یابد.
امکانسنجی اقتصادی: بررسی میزان هزینه و منفعت حاصل از انجام فعالیت و به عبارت بهتر محاسبۀ سود قبل از راه‌اندازی محصول یا خدمات جدید مهم است. کارفرما نقاط ضعف مختلف را بر اساس قیمت واحد، حجم فروش و هزینه‌های مختلف محاسبه میکند و سود را محاسبه میکند.
امکانسنجی قانونی: این نوع امکانسنجی به بررسی این موضوع میپردازد که آیا کسبوکار پیشنهادی با قانون تناقضی دارد.
سایر مطالعات امکانسنجی: علاوه بر مطالعات امکانسنجی قبل، امکانسنجی مدیریتی و محیط زیستی و زمانبندی مهم است. مثلاً بررسی این موضوع اهمیت دارد که آیا تیم مدیریتی شرکت از قابلیت‌ها و تعهدات لازم برای معرفی محصول یا خدمات جدید و موفق برخوردار است؟ یا بررسی محیط‌زیستی براین‌اساس است که تأثیرات زیست‌محیطی ساخت تأسیسات تولیدی چه میزان است. همچنین زمانبندی اجرای پروژه‌ها تا چه میزان منطقی است.
طرح کسبوکار (طرح تجاری)
طرح کسبوکار یا طرح تجاری چیست؟ گزارشی که کارفرما در آن به توضیح فرایند کسبوکار خود برای جلب نظر سرمایهگذاران و پی‌بردن به نقاط ضعف و قوت طرح خود میپردازد. طرح تجاری به سؤالاتی شامل «هم‌اکنون کجاییم؟»، «به کجا می‌رویم؟» و «چطور به آنجا برویم؟» پاسخ میدهد. این طرح خلاصهای از جزئیات مالی و عملیاتی، استراتژی، موقعیت‌های بازاریابی، توانایی‌ها و مهارت‌های موجود است. اگر می‌خواهید سرمایههای خود یعنی زمان، پول و منابع خود را صرف کسب‌وکارتان کنید تا به نتایج خوبی برسید به یک طرح کسبوکار نیاز دارید.
وجود یک طرح کسبوکار هم برای راه‌اندازی و هم برای توسعه کسبوکار مهم است. به‌غیراز کارفرما، سرمایه‌گذار نیز به علت وجود ریسک سرمایه، نیروی کار و زمان به طرح کسبوکار نیاز دارد. کسب‌وکارهایی که به داشتن طرح کسبوکار اهمیت می‌دهند، عملکرد بهتری نسبت به شرکت‌هایی دارند که این کار را انجام نمی‌دهند. ما در رویش با استفاده از متخصصان مجرب و متعهد به شما در نوشتن طرح کسب‌وکارتان کمک میکنیم و در تدوین آن کنار شما هستیم.اهمیت طرح کسبوکار برای کارفرما و سرمایهگذاران و حامیان مالی به‌خاطر دلایل زیر لازم است:
- کارفرما باید هدف خود از کسب‌وکارو میزان سرمایه موردنیاز برای آن را بداند.
- چون اغلب کارفرمایان سرمایه کافی برای راه‌اندازی و یا توسعۀ کسبوکار خود را ندارند، حامیان و سرمایه گذاران مالی مثل بانک‌ها باید متقاعد شوند که سرمایه‌گذاری در این کسبوکار منطقی است.
- طرح کسبوکار این امکان را برای کارفرما و سرمایه گذاران فراهم میکند تا اگر طرح ایده خوبی ندارد، آن را در مرحله برنامه‌ریزی و قبل از هدر رفتن مقدار زیادی از زمان و هزینه، اصلاح کند.
مراحل نوشتن طرح کسبوکار
چگونه یک طرح کسبوکار بنویسیم؟ برای نوشتن طرح خود باید مراحل زیر را پشت سر گذارید:
یک. خلاصه‌نویسی اجرایی: خلاصه نویسی یک مرور و نمای کلی از کسب‌وکارتان است و باید به‌صورت خلاصه به توضیح آن بپردازید. خلاصه اجرایی معمولاً ۱ یا ۲ صفحه می‌باشد. این خلاصه باید شامل موارد زیر باشد:
- نام کسب‌وکارتان، موقعیت مکانی و اطلاعات تماس آن چیست؟
- دلیل ضرورت استفاده از محصول یا خدماتی که ارائه می‌دهید چیست؟
- بازار مورد هدف شما کجاست؟
- هدف کسب‌وکارتان چیست؟
- مقیاس یا اندازه کسب‌وکارتان چیست؟ مثلاً میزان فروش شما در طول یک سال آینده و بیشتر چهقدر است؟
دو. مدیریت: تیم مدیریتی خود را در کسب‌وکارتان شرح دهید و توجه داشته باشید که تیم شما بهتر است در فعالیت موردنظر تخصص و مهارت کافی داشته باشند. در انتخاب افراد به مکمل بودن تیمتان توجه کنید یعنی هرکدام تخصص متفاوتی داشته باشند. در طرح خود باید خلاصهای از انتظاراتی که از تیم مدیریتی دارید و نقش هر یک را در آیندة کسب‌وکارتان توضیح دهید. خودتان، ناظران و اعضای هیئت‌مدیره و دلیل انتخاب آنها را توضیح دهید. همچنین باید جایگاه افراد متخصص خارج از کسبوکار مثل وکیل، حسابدار و کارگذار بیمه را تعیین کنید.
سه. مشکل بازار و رقبا: در این بخش باید مشکلی که قرار است در فرآیند کسب و کارتان با آن مواجه شوید را به صورت دقیق و واضح مشخص کنید. هرچقدر که مشکل با دقت بیشتری توضیح داده شود، راه حل مناسب تری پیش رویتان خواهد بود و در نتیجه شانس تان برای رسیدن به موفقیت بیشتر و بیشتر می شود.در این مرحله باید اندازه ی بازار فعلی و آینده برای حل مشکل را هم از طریق گزارشات تحقیق در بازار و هم از طریق محاسبات دقیق تخمین بزنید. رقبا و نحوۀ برخورد آنها با مشکل موجود را بررسی کنید؛ ممکن است یک رقیب محصول مشابه با شما را ارائه دهد در اینجا باید ببینید چگونه میتوانید متمایز باشید.
- در طرح کسب‌وکارتان، تفاوت خود را در مقایسه با رقبایتان نشان دهید.
چهار. محصول: اینکه چگونه قرار است به مشکل موجود از طریق محصول یا خدمت خود پاسخ دهید مهم است. همچنین مزایای استفاده از محصولتان را (سریع‌تر، ارزان‌تر، مؤثرتر و یا زیباتر کردن چیزی) توضیح دهید.
پنج. بازاریابی و فروش: توجیه مناسبی باید برای این موضوع داشته باشید که چرا مشتری باید محصولتان را بخرد. در اینجا باید روش‌های تبلیغات و فروش خود را نیز بیاورید.
شش. برنامۀ مالی: برنامۀ مالی شامل گزارش درآمدی از گذشته تابه‌حال و درآمد پیش‌بینی‌شده در آینده است تا سرمایهگذاران به درک درستی از پیش‌بینی درآمد، دارایی خالص و هزینه‌های غیرتولیدی برسند. همچنین در این قسمت باید به شرح این موضوع بپردازید که چرا کسبوکار شما برای سرمایه‌گذاری مناسب است. یعنی باید میزان ریسک و برگشت سرمایه در کسب‌وکارتان را در ارزیابی کنید. در پایان نیز مشخص کنید که دقیقاً چه میزان سرمایه و برای چه هدفی نیاز دارید
تفاوت‌های مطالعات امکانسنجی با طرح کسبوکار:
مطالعه امکانسنجی به این سؤال پاسخ میدهد که «آیا این یک سرمایه گذاری تجاری قابل‌قبول است» میپردازد؟ درمقابل، طرح کسبوکار یک فعالیت برنامه‌ریزی‌شده است و اقدامات لازم برای تبدیل “ایده” به “واقعیت” را فراهم میکند. مطالعه امکانسنجی با تحلیل چندین گزینه در کسب وکار و درنهایت محدود کردن دامنه پروژه به انتخاب بهترین سناریوی تجاری بهدست میآید. درحالی‌که طرح کسب وکار فقط یک سناریوی کسب و کار است. مطالعه امکانسنجی قبل از طرح کسب وکار (بیزینس پلن) و طرح کسبوکار پس از اطمینان از اینکه سرمایه‌گذاری در کسبوکار امکان‌پذیر است، آماده میشود.
فرایند دریافت مشاورۀ امکانسنجی (طرح توجیهی) و طرح کسبوکار از رویش
فرایند دریافت مشاورۀ امکانسنجی (طرح توجیهی) و طرح کسبوکار از رویش چگونه است؟ چگونه است؟ شما به‌عنوان یک کارفرما با مراجعه به گروه مشاورۀ رویش به نوع نیاز خود اشاره میکنید. با عقد قرارداد توسط همکاران ما در رویش با متخصصان مربوطه مرتبط میشوید. انعقاد قرارداد سند همکاری کارفرما با رویش برای دستیابی به نتیجۀ صحیح و بدون مشکل اهمیت دارد. کارشناسان و متخصصان ما باتوجه‌به تعهدات خود اقدام به ارائۀ مشاوره میکنند. تشکیل این جلسه بنا بر درخواست شما هم به‌صورت حضوری و هم به‌صورت غیرحضوری (تلفن، اسکایپ و واتساپ) ممکن خواهد بود.
جلسۀ مشاوره چگونه است؟ شما کارفرمای گرامی به ارائۀ مسئلۀ خود با مشاوران رویش میپردازید و مشاوران رویش نیز راهکارهای خود را باتوجه‌به شرایط موجود ارائه میکنند. درنهایت با جمعبندی جلسه، دستورالعمل اجرایی برای کسب‌وکارتان برای شما طراحی و تدوین میشود.
♦اگر در تمام مراحل کسبوکار خود نیز به مشاوره نیاز دارید، تیم رویش از نقطۀ آغاز تا پایان در کنار شماست. تیم رویش متشکل از افراد تحلیلگر، مجرب و متخصص در زمینۀ مشاورۀ کسبوکار کمک میکند تا کسبوکار خود را راه اندازی و به‌سرعت توسعه دهید.
برای تماس با تیم رویش اینجا کلیک کنید.